Kompleksowe ćwiczenia dla studentów studiów I stopnia - 1-go i 2-go roku studiów z Zakładu Gospodarki Rolnej i Leśnej Instytutu Nauk Technicznych, Leśnych i Rolniczych UP w Sanoku. Ćwiczenia zostały  zrealizowane w dniu 25 maja 2025 (sb), na terenie Leśnictwa Alwernia (Nadleśnictwo Krzeszowice, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krakowie).

Uzyskano życzliwą zgodę Pana mgr inż. Kamila Myrcika, Nadleśniczego Nadleśnictwa Krzeszowice, zaś bardzo kompetentnym leśnikiem-przewodnikiem był gospodarz Leśnictwa Alwernia, Pan mgr inż. Przemysław Durak.

Wybór lokalizacji podyktowany był zarówno odmiennym charakterem drzewostanów od warunków „bieszczadzkich”, jak też bardzo różnymi warunkami gospodarowania w lasach.

Jeszcze w latach 2010-tych przy operacjach pozyskaniowych dominowały tu pilarki łańcuchowe i ciągniki rolnicze, a obecnie prym wiodą harwestery i forwardery.

Kolejnym powodem wyboru lokalizacji był fakt, że część drzewostanów leśnictwa od 100 lat poddawanych była oddziaływaniu przemysłu chemicznego. Usytuowane tu Zakłady Chemiczne Alwernia (obecnie „Alventa” SA) uruchomione  w okresie 1923/1924 produkowały kwas solny, a następnie dwuchromian sodu, związki chromu i fosforu zatruwając całe swe  otoczenie. W ciągu lat istnienia zakładów stosowane tu technologie uległy systematycznemu doskonaleniu. Dziś do priorytetów należy tu troska o środowisko naturalne. Niemniej skutki gospodarki sprzed lat odcisnęły swe negatywne piętno na lasach, których cykl produkcyjny sięga wieku fabryki.

 W ćwiczeniach, poza studentami  uczestniczyły poniżej wymienione osoby:

• dr inż. Anna Bugno-Pogoda
• dr inż. Jerzy Mączyński

Koordynatorem był: dr hab. inż.  Waldemar Gil, prof. UP

Ćwiczenia obejmowały szereg zagadnień z zakresu przedmiotów realizowanych na poszczególnych latach studiów, zaś ćwiczenia przebiegały według harmonogramu przedstawionego poniżej:

1. Dokonano wyboru dwóch drzewostanów - jeden w strefie zanieczyszczeń przemysłowych, drugi w strefie wolnej od zanieczyszczeń, zbliżonych składem gatunkowym i wiekiem.  W drzewostanach tych studenci I roku (przedmioty: „Zagrożenia cywilizacyjne lasu”, „Ekologia z sozologią”) założyli  po 2 powierzchnie próbne kołowe  (4 a - promień 11,28 m) i dokonali oceny uszkodzeń drzewostanu wg zasad WISL.Opisy taksacyjne obu drzewostanów zostały dostarczone przez ALP prowadzącym w/w zajęcia (drzewostan uszkodzony: Wydzielenie 395h; drzewostan nieuszkodzony: Wydzielenie 382d). W tych samych drzewostanach studenci II roku (przedmiot: „Nauka o produkcyjności lasu”) założyli powierzchnie próbne kołowe (5a - promień 12,62 m ) dla określenia cech taksacyjnych i wykazania różnic w parametrach wzrostowych i miąższościowych. Z kolei studenci I roku (przedmiot: „Gleboznawstwo”) również w tych drzewostanach pobrali próbki świdrem glebowym dla określenia cech i rodzaju gleby.
2. W wybranym drzewostanie wielogatunkowym i różnowiekowym (Wydzielenie 395a) studenci I roku (przedmiot: „Ekologiczne podstawy hodowli lasu”) założyli  2 powierzchnie próbne kołowe (5a - promień 12,62 m), na których dokonano określenia cech drzewostanu. Także w tym przypadku Pan Leśniczy dostarczył prowadzącym zajęcia niezbędny opis taksacyjnych objętego ćwiczeniami terenowymi kompleksu leśnego.
3. Kolejnymelementem ćwiczeń były zagadnienia eksploatacji maszyn pozyskaniowych i ciągników zrywkowych (przedmiot: „Eksploatacja maszyn rolniczych i leśnych”). Ćwiczenia wykonano w Wydzieleniach: 383c oraz 381b, gdzie  pozyskano ponad 1000 m3 drewna w ramach trzebieży późnej. Pozyskanie wykonano harwesterem Ponsse Ergo produkcji fińskiej , zaś zrywkę drewna forwarderem Ponsse Buffalo, również producenta fińskiego. Omówiono  parametry techniczne, elementy eksploatacyjne i koszty wdrożenia tych maszyn w pracach leśnych oraz miejsce na rynku europejskim i globalnym tego renomowanego producenta maszyn leśnych. Zwrócono uwagę na staranne wykonanie trzebieży i zrywki drewna, z minimalizacją szkód w drzewostanie pozostającym na pniu, jak i w glebie leśnej.

Wyniki pomiarów zostały wstępnie omówione  w terenie, zaś szczegółowe opracowanie zostało zrealizowane w ramach zajęć na Uczelni.

Studenci przygotowali krótkie, wspólne „Sprawozdanie z zajęć terenowych 23-24 maja 2025 r” zilustrowane  fotografiami i zatwierdzone przez prowadzących poszczególne przedmioty.

Na uwagę zasługuje podkreślenie otwartości i celności opinii o gospodarce leśnej i kierunkach jej rozwoju, jak też bardzo wysokich kompetencji zawodowych leśnika-praktyka i gospodarza Leśnictwa Alwernia,  wyrażanych w dyskusji ze studentami i kadrą uczestnicząca w ćwiczeniach.

Przygotował: dr hab. inż. Waldemar Gil, prof. UP w Sanoku

Foto: studenci i W. Gil, 25  maj 2025